W dniach 5-6 października 2016 w Londynie odbyła się kolejna edycja najważniejszej konferencji na temat finansowania Afrykańskiego handlu i infrastruktury na świecie – GTR Africa Trade & Infrastructure Conference 2016. Tematem przewodnim konferencji było pytanie: co różni zainteresowani aktorzy – przedsiębiorcy, rządy, organizacje pozarządowe – mogą i powinni zrobić, aby zwiększyć ilość oraz jakość handlu i inwestycji w Afryce? Redakcja InvestAfrica.pl uczestniczyła w tym ważnym wydarzeniu i za pomocą tego artykułu chcielibyśmy przybliżyć Państwu tematy poruszane w trakcie konferencji, a także podzielić się tak cennym w dzisiejszych czasach „so what?” – co wynika z dwóch dni rozmów w Londynie dla Państwa?
Po pierwsze – ekonomiści zgodzili się, iż zdywersyfikowane gospodarki Afryki lepiej radzą sobie w sytuacji niskich cen surowców, które teraz wielu Afrykańskim gospodarką odbijają się czkawką. Jednocześnie ekonomiści zauważyli, iż digitalizacja oraz umiejętność państw Afryki do absorbcji technologii jest jednym z kluczowych czynników gwarantujących wysoki – i co najważniejsze – stabilny – wzrost gospodarczy. Ci, którzy pomagają zdywersyfikować Afrykańskie gospodarki mają przed sobą świetlaną przyszłość.
Po drugie – paneliści GTR Africa Trade & Investment Finance London wskazali na dwa czynniki, które w najbliższych 12 miesiącach będą miały ogromny wplyw na gospodarki Afryki. Pierwszym czynnikiem jest obawa o zwiększony protekcjonizm gospodarczy, który dostrzegalny jest w skali globalnej – manifestowany przez Brexit, czy nastroje wokół wyborów w Stanach Zjednoczonych. Choć obawy o zwiększony protekcjonizm gospodarczy były bardzo żywe wśród panelistów, w kuluarach mówiło się o ciągle bardzo gorącej chęci dyplomatów ekonomicznych do rozwoju handlu z Czarnym Lądem. Uczestnicy konferencji wyrazili również nadzieję, iż w związku z Brexit’em znacząco wzroście rola Commonwealth’u w kontaktach z Afryką, a także chęć rozwoju handlu intra-regionalnego. Drugim czynnikiem jest fakt, iż rok 2017 będzie rokiem wyborów w aż 16 z 54 Afrykańskich krajów. Od tego czy wybory odbędą się w zgodzie z międzynarodowymi standardami oraz czy przekazanie władzy nastąpi w sposób pokojowy ma ogromny wpływ na trajektorię wzrostu Afrykańskich gospodarek.
Po trzecie – rozmowy w kuluarach ujawniły, iż jednym z największych problemów uczestników konferencji jest niemożność zaradzenia sytuacji, w której ich lokalni partnerzy nie są wstanie zakupić obcych walut, aby w zamian kupić produkty oferowane przez zagraniczne firmy. Sytuacja jest bardzo dobrze znana i wręcz kuriozalna – istnieje produkt, który posiada kupców, lecz Ci nie mogą wejść w jego posiadanie, bo nie mają odstępu do „twardej waluty.” Innowacyjnym rozwiązaniem tego problemu zaproponowanym na konferencji było wykorzystanie wirtualnej waluty BitCoin do przeprowadzania wspomnianych transakcji. Co prawda wielu z moich rozmówców obawiało się postawienia na tak nowatorskie rozwiązanie, lecz w sytuacji, gdy tracą oni miliony dolarów miesięcznie bardzo poważnie rozważają taką możliwość. Co prowadzi nas do czwartego wniosku płynącego z konferencji.
Po czwarte – innowacje. Wielu z panelistów, którzy mogli pochwalić się sukcesami biznesowymi w Afryce zgodziło się z tezą, iż innowacje można podzielić na dwie grupy. Albo sam je tworzysz, albo ktoś inny ci je narzuca. Oczywistym jest, iż zalecane jest bycie w tej pierwszej grupie. W rozmowie o innowacjach poruszone zostały również dwa kolejne kluczowe tematy – dostęp do wykwalifikowanej, lokalnej siły roboczej, który jest ogromnym problemem dla większości zagranicznych firm i często znacząco hamuje rozwój Afrykańskich spółek-córek zagranicznych firm. Czynnikiem, który natomiast zwiększa prawdopodobieństwo sukcesu w Afryce jest ogromna otwartość najwyższych władz państwowych na wsparcie projektów, które kontrybuują do rozwoju Afrykańskich państw w długiej perspektywie czasowej. Wsparcie zagranicznych inwestycji przez lokalne władze zostało zidentyfikowane jako kluczowy czynnik sukcesu w przeprowadzaniu bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Afryce.
Po piąte – wśród tematów konferencji nie mogło zabraknąć również rozmowy o rolnictwie, czy szerzej bezpieczeństwie żywnościowym Afryki. Paneliści zgodzili się, iż bezpieczeństwo żywnościowe kontynentu jest bardzo kruche – biorąc pod uwagę znaczący import żywności w chwili obecnej, a także projekcje ogromnego wzrostu ludności kontynentu w najbliższych latach. Trzy największe zidentyfikowane szanse na poprawienie bezpieczeństwa żywnościowego Afryki to: rozwój infrastruktury logistycznej i przetwórczej – ogromne ilości żywości marnują się ponieważ nie są wstanie zostać przetworzone, lub dostarczone do klientów wystarczająco szybko – oraz połączenie producentów z międzynarodowymi rynkami zbytu – poprzez wsparcie procesów certyfikacji żywności.
Podsumowując – najważniejszym wnioskiem płynącym z konferencji jest zachęta do innowacyjnego myślenia. Od myślenia o finansowaniu inwestycji w sposób niekonwencjonalny – jak na przykład przyciąganie przekazów pieniężnych od Afrykańskiej diaspory w celu finansowania projektów infrastrukturalnych, a nie sięganie po środki od międzynarodowych instytucji finansowych. Poprzez zrozumienie i zaakceptowanie faktu, iż technologie drastycznie zmieniają prędkość, z która Afrykańczycy mają dostęp do innowacji, a także zachętę do zwiększenia roli partnerstwa publiczno-prywatnego, zwłaszcza w inwestycjach infrastrukturalnych. Kończąc na zrozumieniu ogromnej roli rządów i ich odpowiedzialnej polityki ekonomicznej, która ma wpływ na zrównoważony wzrost PKB oraz – co bardzo ważne – pokojowej zmianie władzy w przededniu roku wyborów w 16 Afrykańskich państwach. Za zakończenie chcielibyśmy powtórzyć to co zapewne słyszeli już Państwo wiele razy: Afryka oferuje ogromne możliwości biznesowe, ale… jest też bardzo wymagającym rynkiem. Niemniej jednak, po raz kolejny serdecznie zachęcamy Państwa do szczerego rozważenia podjęcia tego wyzwania biznesowego.
O autorze:
Mateusz Ciasnocha – jak sam mówi – jego życiową misją jest: „uwolnienie potencjału, który w przeciwnym razie nie byłby uwolniony.” Afryka jest jedną z czterech wielkich pasji Mateusza obok: rolnictwa, innowacji & przedsiębiorczości oraz religii. W swej skromnej karierze Mateusz jako student, konsultant, lub dziennikarz odwiedził sześć kontynentów. Obecnie pochłonięty badaniem Bezpośrednich Inwestycji Zagranicznych w Afrykańską branżę rolną w ramach studiów na Hult International Business School, nauką zarządzania energią na poziomie magisterskim na ESCP Europe Europe Business School oraz współpracą z John’em Godson’em nad organizacją III Polsko-Afrykańskiego Forum Ekonomicznego, które odbędzie się w Abudży w lutym 2017 roku. Więcej o Mateuszu tutaj: https://www.linkedin.com/in/mateuszciasnocha
Mateusz z największą przyjemnością podzieli się z Tobą swą wiedzą i doświadczeniem. Jest dostępny telefonicznie: +48-692-477-747 oraz mailowo: mateusz.ciasnocha@investafrica.pl Do usłyszenia!
