ANC odrzuca “kompleksową nacjonalizację” na korzyść “strategicznej nacjonalizacji”, zgodnie z zaleceniami z konferencji na szczeblu krajowym.
Afrykański Kongres Narodowy (ANC) wezwał do “transformacyjnej interwencji państwa w gospodarkę”, która może przebiegać na różne sposoby.
Jedną z form jest “strategiczne wykorzystanie już istniejących przedsiębiorstw państwowych, jak również przeprowadzenie szczegółowo opracowanej nacjonalizacji, jeśli uzna to za stosowne, w bilansie dowodów”. Jednakże konferencja odrzuciła hurtową nacjonalizację.
Zalecenia te pochodzą z konferencji na temat polityki ANC w czerwcu i będą rozpatrywane szerzej podczas krajowej konferencji w Mangaung (Bloemfontein) w grudniu tego roku.
Przedstawiciel ANC powiedział że tak oczekiwana transformacja gospodarcza nie może być przeprowadzona bez śmiałej interwencji państwa. Obejmuje to rozporządzenia finansowe i kontrolę rządową, w tym za pośrednictwem banku będącego własnością rządu i wprowadzanie stopniowego, redystrybucyjnego opodatkowania.
ANC wezwało również do opracowania nowej polityki płacowej promującej wzrost gospodarczy i walkę z ubóstwem i nierównościami społecznymi, a także progresywną politykę wspierającą konkurencyjność.
„Na pierwszy plan interwencji państwowej wyłania się sektor minerałów, z naciskiem na zwiększenie dochodów dla skarbca krajowego. Priorytetem tej interwencji powinno być wzmacnianie wpływów niedawno utworzonej państwowej spółki górniczej, poprzez konsolidację aktywów górnictwa w jedną instytucję. Nowa państwowa firma wydobywcza będzie rozszerzać się lub kurczyć w zależności od potrzeb, poprzez współpracę z sektorem prywatnym w gałęzi strategicznych przedsiębiorstw górniczych”, jest to wynik z debaty nad dokumentem z dyskusji ANC. Mottem spotkania jest: “maksymalizacja rozwoju dzięki wpływom z państwowych zasobów mineralnych i interwencja państwa w sektorze minerałów” – znany jako Sims.
Sims oparta jest na szeroko zakrojonych badaniach zleconych przez ANC, aby dowiedzieć się, jak najlepiej wykorzystać bogactwa mineralne kraju jako dźwignię wzrostu gospodarki RPA i tworzenia nowych miejsc pracy.
Długotrwałe badania naukowe wykazały, że nacjonalizacja zasobów mineralnych nie była przystępna. Żeby wykupić 100% udziałów we wszystkich notowanych i nienotowanych na giełdzie spółek górniczych potrzeba nieco ponad jeden miliard randów.
ANC potwierdziło powszechną aprobatę uczestników konferencji politycznej, że minerały są własnością wszystkich mieszkańców RPA w formie “powiernictwa państwowego.
“Eksploatacja zasobów musi zwiększyć dochody, zwłaszcza tworzenie nowych miejsc pracy w całej gospodarce,” powiedział rzecznik ANC. Można to osiągnąć poprzez przetwarzanie minerałów na miejscu i eksport gotowego produktu o dużo wyższej wartości.
Raport Sims zaproponował sprawowanie kontroli państwa poprzez wprowadzenie 50% podatku od wynajmowanych zasobów mineralnych lub opodatkowanie super wysokie, kiedy inwestor dokonał rozsądnego zwrotu z uwagą aby nie zniechęcić inwestorów.
Zalecenia ANC nie wspominają wysokości tego oprocentowania, mówią tylko, że “państwo musi zdobyć odpowiednią część czynszów z zasobów mineralnych i wdrażać je w interesie długofalowego wzrostu gospodarczego, rozwoju i transformacji.”
Wymagane jest opracowanie strategii identyfikacji i zarządzania minerałami w interesie narodowym. Instrumentem wspierającym wzrost dochodów i regulację konkurencyjności cen surowców strategicznych będzie wykorzystanie ukierunkowanych podatków eksportowych.
ANC zaznacza że inne kwestie poruszone w raporcie Sims mogą być rozpatrywane podczas zebrania Krajowego Komitetu Wykonawczego.
Dotychczasowa zasada – „chętny-kupujący” i „skłonny-sprzedający” zostanie zamieniona w ramach reformy rolnej na “sprawiedliwa i słuszna” zgodnie z wymaganiami sekcji 25 Konstytucji, ANC.
Partia zaproponowała możliwość wywłaszczenia bez odszkodowania ziemi nabytej w sposób nielegalny lub wykorzystywanej do celów niezgodnych z prawem.
ANC zalecił zmniejszenie liczby prowincji administracyjnych kraju – powołano prezydencką komisję do badań. Proponuje się również utrzymanie systemu wyborów krajowych i lokalnych.
Wszystkie zalecenia z konferencji trafią do oddziałów ANC na terenie całego kraju do dalszej dyskusji i sugestii. Będą one dyskutowane szerzej na konferencji krajowej ANC, gdzie mogą być one przyjęte jako oficjalne prawo.
